Lier bedraden in de defender

[jbladel]

Dit onderwerp is al meermaals aangehaald op dit forum, maar het was me toch nog niet helemaal duidelijk.

Heb een 13000lbs Husar lier op de 130 gemonteerd. Die trekt volgens de specificaties tot 380 ampere.
De voedingskabel die er bij zit is, dacht ik, 1.5m lang, maar ik heb even verzaakt de (buiten)diameter op te meten. Kan online niet zo 1,2 vinden wat voor kabel dat is. (Staat alleen met koeienletters, winch special cable, 105 degrees Celsius, op de kabel) (bedenk net dat ik die dan misschien niet op het ruitensproeivloeistofreservoir moet laten rusten )

En 50mm2 draad is iets minder dan 14mm in (buiten)diameter, en dat strookt wel met mijn beleving van die kabel.
Als ik dat in mijn rekenmachine gooi (50mm2 draad, 1.5m lang, 12V, 380 Ampere), kom ik op een spanningsverlies van 3.7% (0.5 volt), wat acceptabel is.
Die kabel moet ik alleen nog ff doortrekken tot onder de bestuurdersstoel (handig zo’n defender), en als je nog 1.5 meter 50mm2 draad aan de lier hangt, kom je op een spanningsverlies van 7.4% (0.9 volt). Wat toch niet ideaal is, zeker als je bedenkt dat dat er in praktijk nog wat verbindingen tussen zitten waar spanningsverlies op zal treden.

In praktijk word mijn aansluiting:
Accu>Verbinding>zekering>1.5m kabel>Onderbreker/schakelaar>1.5m kabel>lier

Dus, de hamvraag, welke kabel heb ik nodig om die voedingskabel te verlengen? 120mm2/90mm2 lijkt me overkill (en duur), maar de theorie zegt dat je wel heel veel spanningsverlies hebt met 50mm2.

De tweede vraag is, wat doen jullie met de aardedraad? De handleiding stelt voor om die direct naar de accu te trekken (wat natuurlijk niet onmogelijk is, die leg je gewoon naast de voedingskabel). Wat voor kabel moet dat zijn voor die 3 meter? Het lijkt me dat je je lier niet kan aarden op het chassis/de motor, of zie ik dat verkeerd?

De derde vraag, waar komen jullie de wagen in met dit soort draden? Ik zie naast de versnellingsbak een doorgang naar onder de bestuurdersstoel, maar dan word die kabel nog wel een half metertje langer. Heb ik ergens een doorgang over het hoofd gezien, of is dat toch de beste optie? Insteek is om zo min mogelijk gaten te boren.

Bij voorbaat dank!

[Edward]

Op mijn 130 had ik de lier bekabeld met 70mm2. Vanf de lier langs het chassis de accubak in. Zekering is bullshit want dat zou een zekering van 400ah moeten zijn. Da doet niks.

Aardde direct naar chassis, dikker wordt een kabel niet. Gaten boren heb ik geen moeite mee dus ik kies altijd het ideale pad voor kabels.

Relais (Allbright) had ik op bovenop het binnenscherm staan. Kabels gebruik ik altijd laskabels voor. Die zijn flexibel, bestand tegen langdurig gebruik en relatief goedkoop tegenover wat de "speciaalzaak" verkoopt.

Heeft 8 jaar zo op de wagen gestaan en we hebben de 130 eens gebruikt om daksporen van het dak af te lieren en toen hebben we hem een hele dag lang intensief gebruikt. De lak vd liermotor is verdampt maar verder bleef alles heel en redelijk koel.

[jbladel]

Op mijn 130 had ik de lier bekabeld met 70mm2. Vanf de lier langs het chassis de accubak in. Zekering is bullshit want dat zou een zekering van 400ah moeten zijn. Da doet niks.

Aardde direct naar chassis, dikker wordt een kabel niet. Gaten boren heb ik geen moeite mee dus ik kies altijd het ideale pad voor kabels.

Relais (Allbright) had ik op bovenop het binnenscherm staan. Kabels gebruik ik altijd laskabels voor. Die zijn flexibel, bestand tegen langdurig gebruik en relatief goedkoop tegenover wat de "speciaalzaak" verkoopt.

Heeft 8 jaar zo op de wagen gestaan en we hebben de 130 eens gebruikt om daksporen van het dak af te lieren en toen hebben we hem een hele dag lang intensief gebruikt. De lak vd liermotor is verdampt maar verder bleef alles heel en redelijk koel.

Goed om te weten! Bedankt voor de info. Een beetje 105ah startbatterij kan 800 amp leveren, dus als je die kortsluit hoop ik toch dat de 500A zekering er wel uit klapt…

[Landmarcs]

Ik heb geen hands-on ervaring maar .... je zal in het algemeen de motor laten lopen om ook de dynamo-stroom te kunnen benutten als je aan het lieren bent.   En aangezien de accu, startmotor en dynamo met een dikke kabel verbonden zijn ... zou je ook de + 12V van de dynamo of de startmotor kunnen afhalen.   Voordeel is een veel kortere bekabeling, zonder de omweg via de accu, nadeel is dan dat deze dikke 12 V wel voldoende beweeglijk moet zijn.   Zelfs als de dikke 12V dynamo-accu-kabel niet op de 50 of 75mm2 zit ben je denkelijk beter uit: De accu gaat bij een directe aansluiting op de dynamo pas leveren wanneer de dymano aan zijn topvermogen zit dus is de stroom vanuit de accu meestentijds laag - en de verliezen zijn daar dus navenant laag - en zelfs tijdens de stroom-pieken zal de dynamo de eerste 100-150 Amp leveren zodat de stroom vanuit de accu bijna gehalveerd is.

Groeten MarcS

[jbladel]

Ik heb geen hands-on ervaring maar .... je zal in het algemeen de motor laten lopen om ook de dynamo-stroom te kunnen benutten als je aan het lieren bent.   En aangezien de accu, startmotor en dynamo met een dikke kabel verbonden zijn ... zou je ook de + 12V van de dynamo of de startmotor kunnen afhalen.   Voordeel is een veel kortere bekabeling, zonder de omweg via de accu, nadeel is dan dat deze dikke 12 V wel voldoende beweeglijk moet zijn.   Zelfs als de dikke 12V dynamo-accu-kabel niet op de 50 of 75mm2 zit ben je denkelijk beter uit: De accu gaat bij een directe aansluiting op de dynamo pas leveren wanneer de dymano aan zijn topvermogen zit dus is de stroom vanuit de accu meestentijds laag - en de verliezen zijn daar dus navenant laag - en zelfs tijdens de stroom-pieken zal de dynamo de eerste 100-150 Amp leveren zodat de stroom vanuit de accu bijna gehalveerd is.

Groeten MarcS

Hmmm, zeker een idee. Als ik Google op deze oplossing, lees ik dat er een kans is dat de dynamo gefrituurd word, maar heb niet genoeg elektrotechnische kennis om te bedenken of/waarom dat zo zou zijn.

Heb de onderbreker al op de wagen gezet, dus uiteindelijk kom je met het trekken van een nieuwe kabel op dezelfde lengte van de accu tov het aansluiten op de starter/dynamo. Je verkort alleen de afstand van de lier naar de dynamo, maar nogmaals, niet genoeg elektrotechnische kennis om te bedenken wat er daar exact gebeurd.

Intuïtie zegt me dat de kabel van de starter naar de batterij ongeveer net zo lang gaat zijn als de kabel van de dynamo naar de starter. Dus ongeveer dezelfde weerstand. Als je dan 400amp trekt van dag punt, word de lading gewoon 50/50 verdeeld, en frituur je inderdaad de dynamo. Kan goed zijn dat die dynamo nog iets slims doet om dit te voorkomen, maar te weinig kennis om daar iets nuttigs over te zeggen.

[vandeven]

aan de starter zit ook de dikste kabel van de hele auto direct van de accu je gaat nooit de starter en de lier samen gebruiken dus kun mits het plaatsen van een relais bv laadklep relais delier apart inschakelen
mvg Luc

[Landmarcs]

Ik heb geen hands-on ervaring maar .... je zal in het algemeen de motor laten lopen om ook de dynamo-stroom te kunnen benutten als je aan het lieren bent.   En aangezien de accu, startmotor en dynamo met een dikke kabel verbonden zijn ... zou je ook de + 12V van de dynamo of de startmotor kunnen afhalen.   Voordeel is een veel kortere bekabeling, zonder de omweg via de accu, nadeel is dan dat deze dikke 12 V wel voldoende beweeglijk moet zijn.   Zelfs als de dikke 12V dynamo-accu-kabel niet op de 50 of 75mm2 zit ben je denkelijk beter uit: De accu gaat bij een directe aansluiting op de dynamo pas leveren wanneer de dymano aan zijn topvermogen zit dus is de stroom vanuit de accu meestentijds laag - en de verliezen zijn daar dus navenant laag - en zelfs tijdens de stroom-pieken zal de dynamo de eerste 100-150 Amp leveren zodat de stroom vanuit de accu bijna gehalveerd is.

Hmmm, zeker een idee. Als ik Google op deze oplossing, lees ik dat er een kans is dat de dynamo gefrituurd word, maar heb niet genoeg elektrotechnische kennis om te bedenken of/waarom dat zo zou zijn.

Heb de onderbreker al op de wagen gezet, dus uiteindelijk kom je met het trekken van een nieuwe kabel op dezelfde lengte van de accu tov het aansluiten op de starter/dynamo. Je verkort alleen de afstand van de lier naar de dynamo, maar nogmaals, niet genoeg elektrotechnische kennis om te bedenken wat er daar exact gebeurd.

Intuïtie zegt me dat de kabel van de starter naar de batterij ongeveer net zo lang gaat zijn als de kabel van de dynamo naar de starter. Dus ongeveer dezelfde weerstand. Als je dan 400amp trekt van dag punt, word de lading gewoon 50/50 verdeeld, en frituur je inderdaad de dynamo. Kan goed zijn dat die dynamo nog iets slims doet om dit te voorkomen, maar te weinig kennis om daar iets nuttigs over te zeggen.

Dat de dynamo gefrituurd zou worden als je meer vermogen opneemt als de dynamo kan leveren is onzin - in ieder geval zolang er nog een (deels) geladen accu achter hangt.

Verder is de 50/50 verdeling ook niet juist. Of de bekabeling nu Dynamo = Accu --- Lier of Accu = Dynamo - Lier is maakt niet uit als de kabels maar dik genoeg zijn (als symbooltjes = de bestaande vaste verbinding, - korte kabel, --- lange kabel).
In het tweede geval is de bekabeling (in theorie) korter en gaat er door alleen die kortere kabel de volle lierstroom.
Maarrrr ... met de onderbreker links in de wing gaat in ieder geval een deel van de kabellengte-winst verloren. Je zou nog een Y-bekabeling kunnen verkiezen, dwz een normaal dikke kabel van accu naar de onderbreker en een extra kabel van dynamo naar de onderbreker, dan verkort je de omweg via de accu en dan gaat ± de halve stroom door de twee benen van de Y (je kan dan voor alleen de poot van de Y een extra dikke kiezen).

Dan die (vaste) 50/50 verdeling: da's sowieso niet juist:  Zolang je tot ± 3/4 van het dynamo-vermogen stroom vraagt zal die stroom (vrijwel) geheel uit de dynamo komen.   Pas als de stroom zo hoog wordt dat de dynamo-spanning inzakt tot de 12,iets accu-klemspanning gaat ook de accu stroom leveren, hoe lager de dynamo-klempanning hoe meer de accu gaat leveren, daar zit je dus in een overgangs-toestand waarbij de accu tot misschien wel 2/3 gaat leveren.
NB De precieze invulling hangt af van de (nominale) max-stroom van jouw dynamo, er zijn verschillende versies (120 Amp, 150 Amp ??), en verder van het "afvallen" van de dynamo-klemspanning bij het max-vermogen en ook de klemspanning van de accu (en natuurlijk de verschillende, bescheiden spanningsverliezen in de bekabeling).

Groeten MarcS

[jbladel]

aan de starter zit ook de dikste kabel van de hele auto direct van de accu je gaat nooit de starter en de lier samen gebruiken dus kun mits het plaatsen van een relais bv laadklep relais delier apart inschakelen
mvg Luc

Die heb ik gevonden idd! Volgens mij is dat een 40mm2. Ik zie dat de kabelogen en krimpkousen op die kabel ook wel wat liefde kunnen gebruiken
Ik denk dat ik 70 of 50 mm2 draad direct naar de accu ga trekken. Enige voordeel van hem van de startmotor halen is dat ik 20 euro aan kabel bespaar.

Maar ik begrijp dat een zekering niet noodzakelijk is? Ik weet dat je startmotor ook niet gezekerd is, maar het klinkt niet perse logisch om je lier niet
te zekeren.

[jbladel]

Dat de dynamo gefrituurd zou worden als je meer vermogen opneemt als de dynamo kan leveren is onzin - in ieder geval zolang er nog een (deels) geladen accu achter hangt.

Verder is de 50/50 verdeling ook niet juist. Of de bekabeling nu Dynamo = Accu --- Lier of Accu = Dynamo - Lier is maakt niet uit als de kabels maar dik genoeg zijn (als symbooltjes = de bestaande vaste verbinding, - korte kabel, --- lange kabel).
In het tweede geval is de bekabeling (in theorie) korter en gaat er door alleen die kortere kabel de volle lierstroom.
Maarrrr ... met de onderbreker links in de wing gaat in ieder geval een deel van de kabellengte-winst verloren. Je zou nog een Y-bekabeling kunnen verkiezen, dwz een normaal dikke kabel van accu naar de onderbreker en een extra kabel van dynamo naar de onderbreker, dan verkort je de omweg via de accu en dan gaat ± de halve stroom door de twee benen van de Y (je kan dan voor alleen de poot van de Y een extra dikke kiezen).

Dan die (vaste) 50/50 verdeling: da's sowieso niet juist:  Zolang je tot ± 3/4 van het dynamo-vermogen stroom vraagt zal die stroom (vrijwel) geheel uit de dynamo komen.   Pas als de stroom zo hoog wordt dat de dynamo-spanning inzakt tot de 12,iets accu-klemspanning gaat ook de accu stroom leveren, hoe lager de dynamo-klempanning hoe meer de accu gaat leveren, daar zit je dus in een overgangs-toestand waarbij de accu tot misschien wel 2/3 gaat leveren.
NB De precieze invulling hangt af van de (nominale) max-stroom van jouw dynamo, er zijn verschillende versies (120 Amp, 150 Amp ??), en verder van het "afvallen" van de dynamo-klemspanning bij het max-vermogen en ook de klemspanning van de accu (en natuurlijk de verschillende, bescheiden spanningsverliezen in de bekabeling).

Groeten MarcS

Dus ik begrijp dat je gewoonweg niet meer stroom kan vragen van de dynamo dan die kan leveren? Waarom keldert het voltage dan? Zoals ik zei, iets te weinig kennis

Ben het wel met je eens dat het met mijn setup een uitdaging word om winst te halen in de kabellengte.

Online even gekeken voor de vraag, zekering of niet? En ik begrijp dat het voornaamste argument is dat
1, de kabels de volledige batterijstroom kunnen dragen zonder te smelten (je hoeft de kabels dus niet perse te beschermen)
2, je de auto prima in de fik kan zetten met een stroom die lager is dan de breekspanning die je zekering nodig gaat hebben
3, het vervelend kan zijn als je zekering doorslaat tijdens ‘normaal’ gebruik

Denk dat ik hem er toch in zit, ook al gaat het in praktijk niet veel veiligheid opleveren. Als er voor de onderbreking iets mis gaat met die kabel, is een zekering handiger dan geen zekering. Kan zijn dat de kortsluiting ‘maar’ 400 amp is en dat die zekering niets doet. Maar als er meer dan 500 amp door die kabel gaat weet je in ieder geval zeker dat er iets fout gegaan is, en in dat randgeval kan die zekering toch net het verschil maken.

[Landmarcs]

Dus ik begrijp dat je gewoonweg niet meer stroom kan vragen van de dynamo dan die kan leveren? Waarom keldert het voltage dan? Zoals ik zei, iets te weinig kennis

Ben het wel met je eens dat het met mijn setup een uitdaging word om winst te halen in de kabellengte.

Tja, die dynamo-dynamiek is ook weer niet helemaal mijn ding, maar quick&dirty is hier denkelijk genoeg:  Een dynamo die zonder belasting draait levert gemakkelijk "gevaarlijk" hoge spanningspieken (da's de reden waarom je voorzichting moet zijn met slechte accu-contacten en/of startkabels ... en electronica kan door een spanningspiek sneven). Het andere uiterste: een kortgesloten dynamo kan per definitie zijn nominale spanning nooit halen. In het normale gebruik zit er een accu aan de dynamo, en een spanningsregelaar ... en als je alles aan zet: koplampen en nog wat extra, ruit- en stoelverwarmingverwarming, en de aanjager dan zit je eventueel al op of boven het nominale vermogen van de dynamo, dan trek je de accu langzaam leeg ... en dat kan zonder dat de dynamo een straalkacheltje wordt.

En dan wat betreft de kabellengte en de onderbreker:  Het is natuurlijk een keuze waar je die onderbreker wilt .... je kan 'm nu nog verplaatsen, liggen de kabels er eenmaal dan wordt verplaatsen lastig.

Groeten MarcS