Edward schreef:Jawel, wij hebben hier namelijk de Star, een stoomspoorlijntje tussen Musselkanaal en Veendam. Dus ja, ik weet hoe een wagon rol en vooral hoe het remt op z'n eigen remmen......
Maar los van het in beweging krijgen met de hand blijft het feit dat een max 1800 kg wegende Serie nauwelijks tractie heeft op het spoor. Maar goed, omdat jij altijd gelijk hebt; het is vast onzin dat zelfs een relatief klein rangeerlocje meer dan 20 ton weegt.
Tja, je schrijft hier weer heel veel, vooral aannamen.
Dat rangeerlokje van 20 ton (als het om een NS "Sik" gaat zelfs 21 ton) heeft met 72 of 82 pk een trekkracht van 4 ton.
Die Series voor die "trein" met LandRovers weeg schoon aan de haak misschien 1800 kg, maar we weten niet of ie nog extra geballast is (en bijv. ook niet of ie geen extra heavy-duty vering heeft).
Dan de basis-natuurkunde: Gewicht x Wrijvigscoëfficiënt = de maximaal haalbare trekkracht.
Dat 20 tons rangeerlokomotiefje zou dus theoretisch 8 tot 10 ton trekkracht kunnen leveren. In de praktijk levert het dus ± de helft, en dat met een schamele hoeveelheid pk's.
(Er zijn natuurlijk altijd geluk verstorende zaken in het spel, en dus blijft men gewoonlijk ruim onder het theoretisch trekgewicht - het gaat soms mis, ik ben ooit een paar railstaven tegengekomen met "netjes" een rijtje gepaarde uithollingen veroorzaakt door een lokomotief die langdurig voeten had staan vegen.)De LandRover met een onbekend gewicht — laten we zeggen 2 ton — heeft volgens het boekje onder min of meer gunstige omstandigheden een trekkracht van rond de 1 ton.
Kijk je naar de theoretische rolweerstand van staal op staal dan zit die op of onder 1 duizendste van het wagengewicht. Daar komt natuurlijk nog de weerstand van de (rol)lagers bij, en verder de uiterst grillige invloed van roest op de rails en het loopvlak.
Qua rolweerstand zit je dan met een treintje van 100 ton nog maar op 100 kg.
Dan de spoorwegpraktijk: Een lokomotief van 80-90 ton trekt met gemak een trein van 100den tonnen met 100km/u of meer
(een niet te zwaar reizigers-rijtuig weegt 40 ton en kan met 80 zitplaatsen en nog wat staanplaatsen nog eens 10 ton "lading" hebben, een trein van 8 zulke rijtuigen is niet ongewoon. De langste (container)treinen in Nederland zijn 740 m, reken voor het gemak met 35 wagens van max 80 ton per stuk dan komt zo'n trein boven de 2500 ton ... die wordt getrokken door een lokomotief van nog geen 4% van dat treingewicht en die rijdt dan max 100 km/u.Het is overigens niet ongewoon dat een rangeerlokomotiefje aardig zijn best moet doen om een zware trein onder minder gunstige omstandigheden in beweging te brengen: even duwen om de ruimte in de koppelingen te benutten (als een soort "kinetic rope") is dan niet ongewoon, soms moet dat dan meermaals, eerst alleen de eerste wagon in beweging krijgen, daarna de volgende en zo verder.
Iets vergelijkbaars is het met mankracht verplaatsen van een goederenwagen: is het spoor wat roestig, staat de wagen al wat langer stil, dan is de eerste beweging verreweg het moeilijkst. En omgekeerd, is de wagen uiteindelijk één radstand (=wielbasis) gerold dan gaat het ineens heel veel lichter ... je doet er goed aan een stevig stuk hout mee te nemen om de wagen dan weer af te remmen.)
In de theorie en praktijk spelen er natuurlijk nog meer zaken als alleen die staal op staal rol- en wrijvings-coëfficiënten. Voor een beetje snelheid heb je de luchtweerstand en dat is een factor die rap oploopt. En verder telt een helling bij een trein hard aan: de rolweerstand is laag, een trein rolt dus gemakkelijk, een helling echter is een ander ding die 2500 ton vraagt bij slechts 1% helling al 25 ton extra trekkracht. Je ziet dit ook terug bij spoorlijnen in echt bergachtige streken: korte treintjes en heel veel moeite om de lijn geleidelijk te laten stijgen. Overigens loopt ook de rolweerstand op in bogen etc etc ... maar dat wordt dan hogere spoorweg-kunde.
Groeten MarcS
PS Ik heb beslist geen bovenmenselijke krachten ... en toch lukte me het (niet altijd) om met geduldig duwen een wagon te verplaatsen. Met zo'n speciaal daarvoor bedoelde "koevoet" is het makkelijk zolang het de helling niet op moet. Je moet overigens wel goed opletten dat de wagon van de rem is, en eventueel de remschoenen even losschoppen.
