Voorwiel speling series 3/santana 109

[Martijn19]

Goedenavond bij mijn 1981 LR Santana Cazorla met volgens mij een series 3 vooras heb ik wielspeling van boven naar beneden, weet iemand hoe ik dit kan bijstellen en hoeveel speling erin mag zitten?

Groetjes martijn

[Erik Peters]

Dag Martijn,

In principe hoort er geen speling in te zitten. Hoe je de lagers kunt afstellen staat beschreven in het werkplaatshandboek (inclusief tekeningen).
In grote lijnen: naafkapje verwijderen, borgveer en eventuele schijfjes verwijderen van het aseind, de meenemer losschroeven en eraf halen, dan de borgplaat van de voorste (grote) moer tikken voorste moer losdraaien, borgplaat verwijderen en vernieuwen (of vlak slaan) dan de achterste moer voorzichtig iets strakker draaien. In het werkplaatshandboek staat dat er 0,05 mm speling moet zijn, maar die speling verdwijnt zodra je de voorste moer aandraait (een moer heeft altijd iets speling op de schroefdraad en die speling druk je weg door de voorste moer aan te draaien).
Dan de (bij voorkeur nieuwe) borgplaat om de achterste moer tikken en een ander stukje tegen de voorste moer tikken. En dan de rest weer monteren.

Ik doe e.e.a. altijd op gevoel (ik heb <zie werkplaatshandboek> geen micrometer).

Groet,

Erik.

[Landmarcs]

Als het alleen boven-onder-speling is is het dan wel wiellager-speling ?

Er kan toch ook teveel speling op de fusée zitten?

Groeten MarcS

[Erik Peters]

Speling op de fusee kan ook heel goed, maar dan dien je eigenlijk de railcobush met pen (het bovenste draaipunt) te vervangen (en weer netjes af te stellen met vulplaatjes). En als de wagen voorzien is van vrijloopnaven, dan kan voorgaande wat sneller optreden wegens gebrek aan spatsmering.
Maar ik heb ook wel eens gehad dat boven-onder speling toch in de lagers zat, de binnenring van het lager had dan heel iets speling op de astap, vermoedelijk ontstaan door het (langzaam) mee rond draaien van de binnenring. (nieuw aseind en lagers is dan eigenlijk de oplossing, alhoewel ik ook wel eens heel iets voorspanning op de lagers heb gezet, dan was de speling niet meer voelbaar, maar het verhoogt wel de rolweerstand).
Bij de Td5 kan dit niet meer, daar wordt e.e.a. geklemd met een (secuur passende) vulring tussen de lager binnenringen.

Groet,

Erik.

p.s. Bij mijn VW T3 dienen de (voorwiel)lagers heel iets speling te hebben. Daar wordt bij de APK dan ook niks van gezegd!

[dyngo]

'Heel iets speling' is verstandiger dan vast aandraaien.
Is op mijn herald/spitfire ook zo, en iets speling is normaal (boeltje is konisch)
Op mijn RR zijn de wielen zo zwaar dat iets speling niet zo voelbaar is.
Maar 'echt vast' is echt fout, kost je op den duur de wiellagers.

[Erik Peters]

Tja, er is verschil tussen vast en vast. Of nog 'makkelijk' draaien of moeizaam draaien van de naaf.
Mijn 300 Tdi heeft inmiddels 220.000 km gereden met de originele (Timken) lagers.
Als de naaf eraf moet, dan maak ik altijd de lagers schoon en voorzie ze van nieuw vet (en een nieuwe keerring in de naaf).
Ook de 109 die ik gehad heb heeft altijd gereden met de wiellagers waarmee die kwam en waarmee ik 100.000 km heb gereden.
Ik heb wel een set lagers op voorraad, maar nog niet nodig gehad.
Dik in het vet, dat is belangrijk.

Groet,

Erik.

[Landmarcs]

'Heel iets speling' is verstandiger dan vast aandraaien.

"Heel iets speling" is ook wat je bij een fiets wilt, in ieder geval voor de wiellagers.
Maar dan wel als het wiel in de vork geklemd is - de extra klem-druk neemt namelijk nog weer "iets" van de speling weg.
Bij een fiets is het een kwestie van goed voelen - het beste "iets" is dat wat je net voelt, dwz waarvan je twijfelt of er wel "iets" is.
Je hebt mensen die geloven dat er "iets" is ... ik weet dat er "iets" is als het lager goed is afgesteld.

Overigens moet je bij een trapaslager beter net "niets" aan speling voelen, moderne cassette-trapassen met vaste lagers voelen alsof zelfs het "niets" niet bestaat.

Groeten MarcS

[Edward]

Sleutelen doe ik puur op gevoel en dat gaat me goed af want ik heb nog nooit panne of iets echt kapot gehad. Maar net zo als er voor de fusee's een voorgeschreven weerstand is, kan me herinneren dat we bij de Serie met een unstertje liepen kutten om ze goed afgesteld te krijgen zal er toch ook wel een meetbaar voorschrift zijn voor de wiellagers?

Bij de 130 vond ik ze veel te los toen ik hem net had. Kreeg ik bij de garage gewoon iets dunnere spacers mee om tussen de lagers te monteren. Dus itt wat Erik zegt zijn ook die wel degelijk na stelbaar.......

[Erik Peters]

Dus itt wat Erik zegt zijn ook die wel degelijk na stelbaar.......

Ik bedoel dat de binnenring(en) van de lagers bij de Td5 niet meer mee kunnen draaien omdat ze geklemd worden door een secuur passende tussenring (spacer). En die zijn er in, ik meen, 6 verschillende diktes.

Maar net zo als er voor de fusee's een voorgeschreven weerstand is, kan me herinneren dat we bij de Serie met een unstertje liepen kutten om ze goed afgesteld te krijgen zal er toch ook wel een meetbaar voorschrift zijn voor de wiellagers?

Dat schreef ik al: 0,05 tot 0,10 mm speling vóór het aandraaien van de 2e (borg)moer. Maar alles staat gewoon in het werkplaatshandboek.

Groet,

Erik.

[dyngo]

De methode 'op gevoel' is zeker niet slecht.
Tot nog toe op geen van mijn (4) RRs ooit een wiellager vernieuwd.
En dat zijn 100.000en kms over nu bijna 30 jaren.
Maak ze niet schoon (te lui) maar houdt olie/vet wel op peil.
Rijdt ook nog altijd met de originele keringen op de bollen (gebruik wel iets dikker olie-vet)
Niets aan te merken op de originele kwaliteit.